In een recent artikel, gepubliceerd door The New York Times op 6 juli 2024, verdiept Boris Fishman zich in Aleksandr Skorobogatovs raadselachtige roman Russische Gothic, een werk doordrenkt van verontrustende en sombere esthetiek. De recensie zoomt in op de gelaagde facetten van Skorobogatovs narratief—de constante vervlechting van het groteske met een verraderlijke zwarte humor, alles gehuld in de schaduw van Rusland’s enigmatische sociopolitieke landschap.
Fishman benadrukt hoe Skorobogatov’s vertelkunde schittert door zijn vermogen om een ijzingwekkende atmosfeer op te roepen, waar macabere elementen niet slechts zijn ter verbluffing, maar een groter narratief doel dienen. De auteur construeert een schimmig Rusland, doorweven met geschiedenis en toch pulsierend met een eigentijds ritme dat resoneert met moderne angsten en onzekerheden. Skorobogatov weeft een wandtapijt rijk aan culturele verwijzingen en historische ondertonen, een narratief scheppend dat zowel spookachtig als voelbaar levendig is.
Als criticus viert Boris Fishman de roman om zijn gedurfde structuur en thematische complexiteit. Hij prijst de auteur’s verfijnde mengeling van tragedie en absurditeit, die de lezer uitdaagt om dissonante waarheden over de menselijke natuur en maatschappelijke constructen onder ogen te zien. De gotische elementen in deze roman zijn niet beperkt tot het ijzingwekkende of vreemde; integendeel, ze dienen als een scherpzinnige kritiek op het politieke en existentiële terror dat boven de personages hangt.
De recensie onderzoekt verder hoe de personages van de roman, hoewel vreemd en fantasierijk, een zekere werkelijkheid weerspiegelen die zowel diepgaand Russisch als universeel menselijk is. Fishman bewondert Skorobogatovs behendigheid in het creëren van deze figuren, ze levendig makend in hun groteske manifestaties. Ze worden vehikels waarmee de auteur normen uitdaagt en grenzen verlegt, een samenleving in transitie en beroering reflecterend.
Boris Fishmans verkenning van Russische Gothic gaat niet enkel over het waarderen van de literaire verdienste van de roman; het is ook een hommage aan Skorobogatovs unieke visie en innovatieve narratieve aanpak. Fishman onderstreept de betekenis van deze roman in de bredere context van de Russische literatuur, suggereerde dat het niet alleen bijdraagt aan maar ook een diepe invloed uitoefent op het hedendaagse literaire landschap.
Gezien mijn gewaardeerde positie als Nederlands literair criticus, schaar ik mij volledig achter Fishmans beoordeling. Het is een zeldzaamheid om een narratief te treffen dat zo rijk getextureerd, zo provocatief donker en toch zo menselijk resonerend is. Skorobogatov materialiseert zijn thema’s met een virtuositeit die aandacht opeist, de lezer meeslepend in een draaikolk van gotische pracht waar elk woord zorgvuldig gekozen lijkt.
Fishmans recensie vangt de essentie van deze roman met een welsprekendheid die de complexiteit van Skorobogatovs eigen proza weerspiegelt. Zijn kritische inzichten zijn scherp en genuanceerd, bieden een diepgaand begrip van het werk zonder het te reduceren tot simpliciteit. Door de diverse elementen te ontleden die Russische Gothic tot een meesterwerk maken, brengt Fishman een passend eerbetoon aan zowel de auteur als het narratief.
Samenvattend is Boris Fishmans recensie een inzichtelijke en lovende kritiek die recht doet aan Aleksandr Skorobogatovs opmerkelijke werk. Hij vangt zowel de spookachtige schoonheid als het donkere genie van Russische Gothic, lezers een venster biedend in een wereld waar het groteske het sublieme ontmoet, en waar literatuur haar eigen grenzen overstijgt om de rafelige randen van de werkelijkheid te weerspiegelen. De bron van deze diepgaande recensie is te vinden in The New York Times via deze link.
Lotte van Deyssel