Het artikel op Book Riot, getiteld Summer 2024 YA Graphic Novels, vormt een uitputtende inventaris van aankomende young adult graphic novels die in de zomer van 2024 zullen verschijnen. In dit artikel wordt een breed scala aan werken gepresenteerd die beloven het genre te verrijken en jonge geesten te beroeren. Het boek dat bijzonder mijn aandacht trok in deze lijst is het werk van Kelly Jensen, getiteld The Valiant. Als criticus die bekend staat om zijn onomwonden oordeel, moet ik met pijn in mijn hart mededelen dat deze graphic novel niet voldoet aan de hooggespannen verwachtingen die men van de literaire vorm mag koesteren.
The Valiant is, zoals vele moderne graphic novels, een kleurrijke en op het oog boeiende vertelling die inspeelt op de hedendaagse tijdgeest. De protagonisten zijn diverse, multiculturele jongeren die zich een weg banen door de stormachtige zeeën van adolescentie en identiteit. Dit gegeven, op zichzelf prijzenswaardig en broodnodig in een keurslijf van vaak eenvormige inhoudelijke kaders, biedt desalniettemin niet de artistieke diepgang die men zou verwachten van een werk dat pretendeert deel uit te maken van de literaire canon.
Van meet af aan wordt de lezer geconfronteerd met een overdaad aan visuele prikkels die de zintuigen meer vermoeien dan verlichten. De illustraties, hoewel vaardig en levendig, gaan gebukt onder een gebrek aan subtiliteit en nuance. Het palet van kleuren is schreeuwerig en zorgt voor een visuele overprikkeling die de aandacht afleidt van de narratieve draad. Deze overdaad aan beeldspraak voert met zich mee dat de lezer zich afgedwaald voelt in een zee van chaos, hetgeen de innerlijke reis van de personages onvoldoende recht doet.
Het plot ontbeert originaliteit en inventiviteit, en valt terug op geijkte tropen die menigeen reeds ontelbare malen heeft mogen aanschouwen. Zoetgevooisde dialogen, clichématige wendingen en voorspelbare conflicten vormen geen verrijking van het verhaal, maar eerder een belemmering van enige literaire voortvarendheid. Een coming-of-age verhaal dat met zo weinig originaliteit en finesse wordt gebracht, doet de geest van jongeren eerder wegzinken in de alledaagsheid dan hen te verheffen tot de verhevenheid van ware literaire schoonheid.
Kelly Jensen, hoewel een begaafd auteur met een degelijk oeuvre achter haar naam, lijkt in dit werk het heldere penseel van haar verbeeldingskracht te hebben verruild voor een botte kwast van banaliteit. Personages blijven oppervlakkig en ontberen de psychologische diepgang die een lezer zou beogen in een boek van betekenis. Hun streven, hun dromen en angsten blijven op het oppervlak krassen zonder dieper in de ziel te snijden.
Maar wellicht is het grootste gemis van dit werk zijn gebrek aan thematische diepgang. Waar klassieke literatuur zich onderscheidt door tijdloze thema’s op een vernieuwende wijze te verkennen, blijft The Valiant steken in een moeras van oppervlakkige moraalprediking. Men komt niet verder dan obligate levenslessen die iedere tiener al uit menig televisieserie of Instagram-post heeft weten te destilleren.
Het is een jammerlijk weerspiegelende trend dat in de haast om inclusiviteit en diversiteit te hoogtij te laten vieren, men verzaakt te investeren in subtiele kunstzinnigheid en diepgravende thematiek. Een succesvol werk binnen de literaire canon moet niet slechts representatie bieden, maar deze met treffende finesse en intellectueel raffinement verweven in een weefsel dat tijd overstijgt. The Valiant faalt hierin schromelijk.
Kortom, The Valiant van Kelly Jensen doet weinig recht aan de rijke traditie van literaire graphic novels die met evenveel beeld als woord de ziel weten te omarmen en verheffen. In de haast om tegemoet te komen aan de moderniteit, is de kern van artistieke waarde uit het oog verloren. Het werk, hoe levendig het ook mag zijn in zijn uiterlijk, blijft uiteindelijke een holle huls, een schaduw van wat het had kunnen zijn. Het is mijn stellige overtuiging dat dit boek derhalve niet thuishoort in de annalen van de literaire grootheden.
Martijn Jongbloed