17 april 2023
Het leven in dit schilderachtige stadje heeft zijn kleine wonderen. Gisteravond, terwijl ik door de bossen liep die veel van mijn schrijven inspireren, kwam ik een omgekrulde kopie van American Pastoral tegen. Het was mijn introductie tot Roth en het heeft nog steeds een speciale plek in mijn pantheon van literaire werken. Er is iets verleidelijks aan het onderdompelen in een tekst zonder de last van precedent; het lezen van Roth’s woorden voelde als zinken in een onontdekt universum.
De essentie van mijn ervaring met American Pastoral roept een intrigerende parallel op. In het existentialisme spreekt Jean Baudrillard over hyperrealiteit – de wereld waarin de verschillen tussen realiteit en simulatie vervagen, wat leidt tot een gevoel van vervreemding en scheiding. Op dezelfde manier omvat American Pastoral de American Dream, onthult het als iets onbereikbaars, een zorgvuldig samengestelde illusie. Deze discrepantie tussen schijn en werkelijkheid suggereert een verfijnd commentaar op de menselijke conditie.
American Pastoral was mijn eerste boek van Roth en blijft mijn favoriet. Het is absoluut niet nodig om de voorgaande Zuckerman-romans te lezen, waarvan sommige naar mijn mening niet zo geweldig zijn.
In een steeds complexer wordende wereld, kunnen we authenticiteit echt scheiden van facsimile? Dit bericht op compelling article kan daar misschien wat licht op werpen.
Het Reddit-artikel waardeert op beknopte wijze Roth’s meesterwerk terwijl het subtiel hint naar het mogelijke overbodige karakter van de voorgaande romans, waardoor American Pastoral als een opzichzelfstaand juweel wordt neergezet.
Vanuit een filosofisch oogpunt kunnen we de principes van de minder bekende filosoof Thorstein Veblen en zijn gedachten over ‘opzichtige consumptie’ aanroepen. Veblen bekritiseert het najagen van rijkdom en status als een middel tot eigenwaarde, net zoals de personages in Roth’s verhaal die een façade van perfectie najagen, vaak vol onrust. Veblen’s kritiek op het kapitalisme sluit diep aan bij Roth’s moderne expositie van een immer gebrekkige Amerikaanse ethos.
Als we van filosofie naar kunst gaan, komt de Finse surrealist Jukka Vänttinen in gedachten. Vänttinen’s droomlandschap schilderijen resoneren met Roth’s vertelstijl, elke penseelstreek doet denken aan gelaagde, complexe levens waar echt en ingebeeld samensmelten. Net zoals een levend canvas naadloos overgaat in elk verhalend ritme van Roth’s proza, ondersteunt Vänttinen’s kunstwerk een verkenning waarbij identiteit en beeld onlosmakelijk verbonden zijn.
Bij het reflecteren op deze lagen herinner ik me mijn eigen filosofische mijmeringen over identiteit. Nog maar een jaar geleden dwaalde ik door een bos, verloren in overpeinzingen. Ik stuitte op een oude spiegel die half in de aarde begraven lag. Op dat moment voelde de reflectie die naar mij terugkeek als een vreemde en een verwante geest tegelijk. Het was een glimp van Baudrillard’s hyperrealiteit, waar de grens tussen zelf en perceptie was vervaagd.
Beste lezer, wat denk je dat de beste manier is om realiteit van illusie te onderscheiden in onze hyperrealistische wereld? Deel je gedachten en doe mee aan het gesprek.
#Filosofie #ArtistiekeInzichten
Ontdek meer over de onderwerpen:
– Jean Baudrillard
– Thorstein Veblen
– Jukka Vänttinen
– Henk Pieneman
Martijn Benders