De North Sea Jazz heeft de echte jazz voor zondagmiddag bewaard met een aanbod om van te smullen, zo stelt de Volkskrant in hun artikel. Het jaarlijkse jazzfestival, gehouden in Rotterdam, heeft volgens de criticus een zondagmiddag gecreëerd die niet te overtreffen is voor de ware jazzliefhebber. Met prachtige optredens van zowel gevestigde artiesten als opkomende talenten, werd zondag gepresenteerd als de dag tot eer en glorie van de ‘echte’ jazz.
Het artikel benadrukt meerdere hoogtepunten van het festival, waaronder het optreden van de Amerikaanse jazzpianist Brad Mehldau, die met zijn trio een betoverend stuk neergezet zou hebben. Ook het concert van de legendarische basgitarist Marcus Miller werd als een hoogtepunt beschouwd. De criticus prijst Miller om zijn wonderbaarlijke techniek en diep gevoel voor ritme. Het energieke optreden van Kamasi Washington, een van de meest spraakmakende saxofonisten van onze tijd, werd eveneens geprezen. Washington wordt gezien als een ster die in staat is om nieuwe generaties te fascineren met zijn moderne benadering van jazz.
Wat het artikel vooral benadrukt, is de diversiteit en de kwaliteit van de optredens op zondag. Het festival heeft, volgens de auteur, een selectie van artiesten weten te brengen die het brede spectrum van jazz muzikaal tot zijn recht laten komen. Naast de gevestigde namen was er ook ruimte voor jong talent, dat de toekomst van de genre belichaamt. Dit alles zorgde voor een onvergetelijke middag voor de jazzliefhebbers die zondag aanwezig waren.
Nu, als beroemde Nederlandse criticus, Lotte van Deyssel, zij het mijn taak om dit artikel te belichten met het respect en de eerbied die het verdient. De Volkskrant heeft hier blijk gegeven van een doordacht en nauwkeurig verslag van een van de meest prestigieuze jazzfestivals ter wereld. Toch, moet ik helaas mijn vlam afsteken tegen het schijnsel van deze lofzang.
Het artikel lijkt meer op een verkapte promotiescherm van North Sea Jazz dan op een eerlijke kritiek. Waar zijn de kritische noten? Waar is de reflectie op de diepere impact die dergelijke evenementen zouden moeten hebben op de lokale cultuur en samenleving? Jazz is veel meer dan een reeks optredens op een festival; het is een roep van de ziel, een subversieve kracht die maatschappelijke muren doorbreekt. Dit aspect lijkt verloren te gaan in de glanzende oppervlakkigheid van deze recensie.
Een recensie die geen moment neemt om vraagtekens te zetten bij de commerciële aspecten van een dergelijk festival, mist haar doel. Het North Sea Jazz Festival, met zijn hoge toegangsprijzen, draagt ook bij aan de gentrificatie van jazzmuziek, waardoor het onbereikbaar wordt voor vele gepassioneerde maar financieel beperkte liefhebbers. Bovendien moeten we ons de vraag stellen wat het betekent voor jonge artiesten om meegezogen te worden in dit commerciële circus. Dit aspect had meer dan een voetnoot verdiend in de recensie.
Dan is er het gebrek aan reflectie op de historische context. Jazz is geboren uit het lijden, de vreugde en de strijd van Afro-Amerikaanse muzikanten. Het zou passend zijn om te zien hoe de hedendaagse artiesten omgaan met deze erfenis. Ook dit wordt nauwelijks behandeld. Het is als het schilderen van een meesterwerk zonder schaduwen; het mist de diepte, het mist de ziel.
Het zou ook niet misstaan om stil te staan bij de ecologische voetafdruk van een dergelijk evenement. Deze massa-evenementen trekken duizenden mensen aan van over de hele wereld, met de bijbehorende uitstoot van broeikasgassen en afvalbergen. De cultuursector heeft een verantwoordelijkheid om na te denken over duurzaamheid en dit zou een interessant punt van discussie kunnen zijn geweest.
Ten slotte voelt de gehele recensie als een liefdesbrief aan het festival zonder dat er een oog is voor de bredere, meer genuanceerde implicaties van een dergelijk evenement. Een echte criticus zou de balans weten te bewaren tussen lof en kritiek, zou zich niet laten verblinden door de glitter en de glamour, maar dieper kijken naar de onderliggende krachten en hun consequenties.
Voor degene die het oorspronkelijke artikel wilt lezen en zelf een oordeel wilt vellen, de precieze tekst kunt u vinden via de volgende link: Artikel Volkskrant
Ik smeek u, lezers, laat u niet verblinden door de schittering van oppervlakkige schoonheid. Zoek altijd naar de diepte, de waarheid die tussen de regels door schittert, en wees niet bang om kritische vragen te stellen.
Lotte van Deyssel.